Eva Berghmans besliste in 2022 om geen alcohol meer te drinken. Niet iedereen in haar omgeving reageerde even begripvol en het was ook niet altijd gemakkelijk. Ze haalt er wel veel voordelen uit. We hadden een openhartig gesprek met Eva over haar relatie met alcohol en hoe ze zich voelt nu ze niet meer drinkt.
(copyright foto: Ivan Put)
Waarom besliste je geen alcohol meer te drinken?
Ik had al langer het idee dat mijn relatie met alcohol misschien niet de gezondste was. Ik dronk altijd graag en beleefde er veel plezier mee, maar daarna volgden vaak diepe dalen. Met een zware kater dacht ik dikwijls: ik ga nooit meer drinken. Bovendien vond ik het ook altijd heel aangenaam om een periode niet te drinken. Tijdens mijn zwangerschappen bijvoorbeeld, maar ook op andere momenten laste ik weleens een maand zonder alcohol in. Uiteindelijk hakte ik definitief de knoop door nadat ik te veel had gedronken op een feestje, maar dat was dus zeker geen impulsieve beslissing. Het idee was al jaren aan het rijpen.
Hoe reageerde je omgeving op je beslissing?
In het begin was het echt afschuwelijk. Zeker bij oppervlakkigere kennissen. Mensen kenden me altijd al als een drinker en doorgaans was ik een van de gangmakers bij sociale gelegenheden. Ik had van die mensen eigenlijk verwacht dat ze me zouden steunen, maar dat was dus niet zo. Ik kreeg veel reacties als: ‘Alee, kom eentje!’ of ‘Dat meen je toch niet? Dat is zo ongezellig!’ Bij die kennissen zijn er dus wel wat contacten gesneuveld.
Mijn goede vriendinnen daarentegen hebben er gelukkig nooit vervelend over gedaan. Er zijn een aantal mensen en gezelschappen met wie ik nog even graag optrek - ook al drinken zij wel en ik niet. Toch vond ik het in het begin erg eenzaam. Je wordt gewoon vergeten als niet-drinker. Het is uitzonderlijk dat je een lekker alternatief aangeboden krijgt, waardoor ik me soms wat minder welkom voel. Je voelt je een spelbreker en je valt erbuiten, want zodra iemand drie glazen wijn gedronken heeft, heb je een ander soort gesprek. Ofwel kan je dat als nuchtere mens geamuseerd en vertederd aankijken, ofwel denk je: ik kan beter naar huis gaan om een boek te lezen.
Kijk je anders naar alcohol nu je niet meer drinkt?
Zeker. Ik had wel al gemerkt hoezeer alcohol verankerd was in mijn leven en mijn omgeving in de periodes dat ik een maand niet dronk. Maar ik vind het steeds gekker dat er zo weinig bewust met alcohol wordt omgesprongen en dat het zo geminimaliseerd wordt. Het gaat vaak over het verslavende aspect van alcohol, maar er is ook een emotioneel aspect aan onze omgang met alcohol. En dat vind ik veel verontrustender.
Er is altijd wel een reden om te drinken: Ofwel is het feest en vieren we met alcohol. Ofwel drinken we omdat er iets te verwerken is. Onze samenleving cultiveert die emotionele kant van alcohol op een heel rare manier. Ik vind het hoe langer hoe minder kunnen dat we dat als samenleving gewoon normaal vinden en de boodschap uitdragen dat bij elke emotie alcohol hoort.
Ik heb nu tienerkinderen en stel me steeds meer vragen bij het voorbeeld dat we stellen als maatschappij. We moedigen tieners van een jaar of 15-16 bijna aan om hun eerste pintje of glas wijn drinken omdat het daar ‘tijd voor is’. Dat is helemaal niet oké.
Zelf heb ik ook op mijn veertiende mijn eerste pintje gedronken op een scoutsfuif. En ik ben dan regelmatig beginnen drinken toen ik als tiener begon uit te gaan. Op die leeftijd ben je dan wat zenuwachtig en verlegen. Je vraagt je af of je wel knap genoeg bent en durft misschien niet goed te dansen. Al die onzekerheden kan je heel goed remediëren met een paar glazen: iedereen wordt wat losser, het wordt allemaal wat plezanter.
Pas recent ben ik gaan beseffen dat je aangeleerd krijgt dat je een glas drinkt als je een emotie hebt waar je niet goed mee overweg kan. Ik ben dat als tiener beginnen te doen. Terwijl je als kind en puber eerst en vooral zou moeten leren om op een volwassen productieve manier om te gaan met je emoties.
Heeft hoe je als tiener leerde omgaan met alcohol een impact gehad op je verdere leven?
Ja. Het heeft me denk ik vatbaar gemaakt voor een ongezonde relatie met alcohol. Mensen zeggen soms: “Ik beloon mezelf met alcohol.” Ik beloonde mezelf niet zozeer, maar ik loste heftige emoties op met drinken. Ik heb als journalist altijd een stresserende job gehad, waarvan ik de stress voor mezelf wat ontkende. Mijn werk bracht een adrenalinerush met zich mee, wat ik daarna temperde met een glas. Zowel bij positieve als bij negatieve emoties hoorde alcohol: bij sociaal verkeer waarin ik niet goed wist wat te doen of te zeggen, als ik verdrietig was, …
Ik mis alcohol nog altijd het meest na een deadline of een spannend interview. Soms denk ik tijdens een zware werkdag: verdomme, kon ik straks maar een glas wijn drinken. Dan weet ik dat het tijd is om een stapje terug te nemen en mezelf rust te gunnen. Ik vind het geen nadeel dat ik op die momenten geen glas meer kan drinken. Het lijkt de snelste route naar ontspanning, maar je verwerkt niet echt iets. Als je ergens verdriet over hebt en drie glazen wij drinkt, dan is het even over, maar het is niet opgelost. Een manier vinden om efficiënt te ontspannen zonder alcohol te drinken, was voor mij het allermoeilijkste.
Heb je dan andere manieren gevonden om te ontspannen?
Ik heb gemerkt dat ik alles waarvan ik zin krijg om een glas te drinken, kan oplossen met een halfuur wandelen. Ik kan nu na een interview tegen mezelf zeggen: “Ik heb een interview van drie uur achter de rug. Eigenlijk is mijn concentratie voor vandaag uitgeput en dat mág.” Als ik dan voel dat het op is en dat ik het nodig heb een uur te gaan wandelen om terug onder de mensen te kunnen zijn, dan doe ik dat gewoon. Dat bestond vroeger niet, dat heb ik echt moeten leren. Ik heb ook veel aan yoga.
Zijn er ook nadelen aan niet meer drinken?
Het is het lastigst in het uitbouwen van nieuwe contacten. Je kan niet stiekem niet drinken dus je moet je wel identificeren als niet-drinker. Als het uitgaansleven losbarst in Brussel krijg ik soms nostalgie naar de tijd dat ik wel nog dronk. Je bent uitgesloten van de collectieve roes van de nacht, die uren waarin niets lijkt te tellen en iedereen je vriend zou kunnen worden. Ook al weet ik dat die verbondenheid van de roes nep is en dat ik het de volgende dag moet bekopen.
Het blijft soms ook wat eenzaam in een drinkend gezelschap en ik heb ook het idee dat mensen me als een spelbreker zien. Zo keek ik vroeger zelf naar mensen die niet meedronken. Je had de drinkers, de rokers en de seuten. En nu denk ik: Waarom dacht ik dat zelfs maar? Waarom zouden mensen die drinken en roken interessante spannende mensen zijn? Je maakt jezelf wijs dat die alcohol zo belangrijk is. Dat is toch raar?
Had je bepaalde angsten rond stoppen met alcohol drinken?
Ik vraag me hoe langer hoe meer af waar ik zo bang van was. Ik vreesde dat ik altijd de drang zou voelen om te drinken als ik andere mensen zag drinken. Dat is helemaal niet het geval. Ik heb altijd wijn in huis voor als er vrienden komen. Het was eigenlijk meer de routine die eruit moest. Al die momenten waarop je normaal met een glas wijn in je handen staat, daar moet je telkens iets anders bedenken om te drinken. Gelukkig hebben veel cafés tegenwoordig een hoop lekkere alcoholvrije alternatieven. Het is lastiger als je het niet zelf in de hand hebt, zoals bij mensen thuis of op een receptie.
Mijn grootste angst rond stoppen met alcohol drinken, was dat ik iemand anders zou worden: dat is ook effectief gebeurd. Maar ik zie dat niet als een nadeel. Ik sta veel beter met mezelf. Ik erken mijn emoties, geef toe wat ik voel en loop er niet van weg. Ik merk wel dat ik het lastiger heb met de buitenwereld sinds ik niet meer drink, bijvoorbeeld met emoties van anderen. Op dat vlak ben ik niet goed afgegrensd. Alcohol legde een soort sluier tussen mij en de wereld, waardoor dat allemaal wel lukte. Maar ik moet nu veel meer alleen zijn.
Ik heb er ook weinig aan samen te komen in grote groepen waar het vooral om de ambiance draait en de gesprekken op niks trekken. Als een gezelschap mij nu niet inspireert of het geestig vindt om ermee te lachen dat ik niet meer drink, dan ga ik gewoon weg. Toen ik nog alcohol dronk liet ik meer passeren, want na drie glazen wijn is niks nog heel erg. Dat ik keuzes moet maken in met wie en hoe ik mijn tijd doorbreng, vind ik dus een voordeeI. Ik voel terug veel beter wat ik wil en doe dat dan ook. Zo heb ik me bijvoorbeeld opnieuw ingeschreven op de muziekschool.
Heb je nog voordelen ervaren door niet meer te drinken?
Het eerste wat ik opmerkte was dat ik veel beter sliep. Ik dacht dat ik gedoemd was de rest van mijn leven slecht te slapen, dat dat een leeftijdsding was. Maar na een week sliep ik al zoveel beter. En door beter te slapen ben ik ’s morgens klaar om op te staan. Ik voel me veel scherper en zowel fysiek als mentaal heel stabiel.
Terug naar overzicht
