Over alcohol worden vaak onjuiste gezondheidsclaims gemaakt. Nochtans is alcohol allesbehalve een gezond product. Het drinken van alcohol verhoogt zelfs de kans op verschillende kankers.
De consumptie van alcoholische dranken is één van de oorzaken van mond-, keel- en strottenhoofdkanker, slokdarm-, lever-, darm-, borst- en maagkanker.
Hoe verhoogt alcohol het risico op kanker?
De precieze mechanismen die ten grondslag liggen aan de relatie tussen het alcoholgebruik en bepaalde kankers zijn niet helemaal duidelijk. Wel is duidelijk dat er meerdere mechanismen zijn:
Directe DNA-schade
Acetaldehyde is een stof die vrijkomt in het lichaam bij het afbreken van alcohol. Deze toxische stof verstoort DNA-synthese en DNA-herstel en draagt zo bij tot het ontstaan van kanker.
Oxidatieve stress
Een hoger alcoholverbruik induceert ook oxidatieve stress. Dit zorgt voor een verhoogde productie van stoffen die DNA beschadigen en kan daarmee de ontwikkeling van kanker bevorderen.
Andere mechanismen
Alcohol verhoogt ook niveaus van bepaalde hormonen die kanker in de hand werken. Alcohol kan het niveau verhogen van oestrogenen en andere hormonen, die in verband worden gebracht met bepaalde borstkankers. Mogelijks maakt alcohol het ook makkelijker voor kankerverwekkende stoffen om in lichaamscellen te geraken. Tot slot verhindert alcohol mogelijks de opname van foliumzuur in het lichaam. Ook dit kan het kankerrisico verhogen.
Maakt het type alcoholische drank een verschil?
Alle soorten alcoholische dranken hebben een gelijkaardige impact op het risico op kanker of het nu gaat om bier, wijn, gedistilleerde dranken (likeuren) of andere dranken, alsmede andere alcoholbronnen. Andere alcoholbronnen zijn bijvoorbeeld desserts die alcohol bevatten zoals bepaalde pralines, advocaat, tiramisu, enzovoort.
De belangrijkste factor is de hoeveelheid geconsumeerde alcohol. Kleine hoeveelheden alcoholhoudende dranken zullen het risico op verschillende vormen van kanker lichtjes verhogen, en grotere hoeveelheden zullen het risico sterker doen stijgen. Om kanker te voorkomen, is het daarom beter om geen alcohol te drinken, maar minderen is ook een strategie. In de praktijk is het hanteren van maximum 10 standaardglazen per week een manier om het risico te beperken.
Zijn er nog andere zaken die ik kan doen om mijn kans op kanker te verminderen?
Het huidige wetenschappelijke onderzoek leert ons veel over kanker en over de factoren die kanker in de hand werken. Van geen enkele vorm van kanker zijn álle risicofactoren bekend. Wel kunnen door de groeiende kennis ongeveer 1 op de 3 van de nieuwe kankergevallen voorkomen worden.
Kanker wordt veroorzaakt door een opeenstapeling van beschadigingen aan ons genetisch materiaal (DNA). Veroudering, en de daarmee samengaande celdeling, en erfelijkheid zijn onvermijdbare risicofactoren voor dergelijke beschadigingen.
Andere risicofactoren zijn wel volledig of gedeeltelijk vermijdbaar, zoals roken, overgewicht, te weinig bewegen, blootstelling aan uv-stralen, alcoholgebruik, en besmetting door het humaan papillomavirus (HPV) of het Hepatitis B-virus.
Andere factoren beschermen ons dan weer doordat ze het risico op kanker verlagen: lichaamsbeweging, het geven van borstvoeding, vezelrijke voeding, enzovoort.
Onze levenswijze kan dus een positieve of negatieve impact hebben op onze kans om kanker te krijgen.
Terug naar overzicht
